Algemene Informatie

In het verleden is stro op verschillende wijzen toegepast als bouwmateriaal.
Hierbij worden strobalen in verband gestapeld tot zij een muur vormen. Deze wand kan worden toegepast als isolerende gevel en kan indien gewenst ook een dragende functie vervullen.
Binnen- en buitenzijde worden afgewerkt met een pleisterlaag tegen brand, weersinvloeden en mechanische beschadiging. Andere beschermende afwerklagen zijn uiteraard mogelijk, het is echter in alle gevallen aan te bevelen ten minste 1 laag pleister direct tegen de strobalen aan te brengen.

Oorsprong van bouwen met strobalen

Bouwen met strobalen is ontstaan in de Midden-Amerikaanse staat Nebraska. De oudste gebouwen van strobalen zijn aan het begin van de 20e eeuw gebouwd. Verscheidene van deze gebouwen zijn nog in goede staat.
In het begin van de jaren 80 ontstond er in Amerika een vernieuwde belangstelling voor deze bouwtechniek. Met name omdat het een milieuvriendelijke en eenvoudige bouwmethode is.

Verwerking van de strobalen

Strobalen worden geplaatst op een waterafvoerende onderconstructie, beschermd tegen optrekkend vocht.
Om condensatie in de onderste strobaal te voorkomen mogen de strobalen nooit direct op een koude of slecht isolerende ondergrond worden geplaatst. Koudebruggen waardoor condensatie kan ontstaan moeten worden vermeden.
Tijdens de bouw wordt het onderlinge verband van de strobalen muren met houten of bamboe pennen tot stand gebracht. Een recente vernieuwing is dat de pennen niet meer door de balen worden gestoken maar in onderling verband aan weerszijden tegen de strobalen worden gebonden.
Spanbanden worden vanaf ankerpunten in de fundering over de strobalen muren over de muurplaten boven op de balen gespannen. Afhankelijk van het toegepaste systeem en sterkte eisen zijn ongeveer 2 spanbanden per meter nodig. De combinatie van spanbanden, pennen, strobalen en stuclagen aan binnen en buitenzijde zorgen voor een verassend sterk geheel.
Strobalen muren blijken, mits een aantal stabiliteitsverbanden worden aangebracht, zelfs uitstekend te voldoen in aardbeving gevoelige gebieden.
Voor de houten hulpconstructies, zoals lateien en muurplaten worden houten balken of triplex doosconstructies gebruikt. Rondom strobalen op plekken waar versterking noodzakelijk is, zoals bijvoorbeeld de hoeken of bij openingen, wordt gebruik gemaakt van gaas voor versterking van pleisterlagen.

Afwerking van de strobalen

In Amerika en Canada wordt veel gewerkt met cementpleisters.
In Nederland (in navolging van Franse strobouwhuizen) wordt gewerkt met leemstuc aan de binnenzijde en een kalkpleister (traskalk,schelpkalk) aan de buitenzijde. Naast de goede isolatie wordt het leefklimaat in de woning gunstig beïnvloed door de vochtregulerende en dampdoorlatende eigenschappen van de wandafwerking.
Bij een andere afwerking (voorzetwanden van hout of steen) altijd minimaal een pleisterlaag aanbrengen als bescherming tegen intrekkend vocht, aantasting door insecten, en als brandpreventie.

Constructie principes

Er zijn globaal twee karakteristieke bouwwijzen ontstaan, dragend en niet-dragend.
Het onderscheid wordt bepaald door het al of niet dak dragend zijn van de strobalen. In beide gevallen worden strobalen op elkaar gestapeld. De strobalen worden op een of andere wijze aan elkaar verbonden en later aan binnen en buiten zijde geheel afgestukt. In onze klimaat is een kalkstuc het meest aangewezen voor de buitenzijde. Binnen kan ook leem worden toegepast.
De stuclaag vervult een aantal belangrijke functies; constructief, bescherming tegen de elementen, ongedierte, en brandwering.

In Nederland zal over het algemeen met niet dragende strobalen wanden worden gebouwd.

• Ten eerste omdat het gewenst is om een dak te hebben om de strobalen tijdens de bouw droog te houden. Een skelet is dan noodzakelijk om het dak te dragen bovendien biedt het skelet veel meer vrijheid om ramen, en deuren te plaatsen.
• Ten tweede omdat er in Nederland meestal voor woonhuizen in 2 of meer verdiepingen wordt gebouwd. Het is dan constructief eenvoudiger om met een dragend skelet te werken. Ten derde omdat een bouwaanvraag veel eenvoudiger is omdat de constructieberekening gewoon betrekking kan hebben op het dragend skelet, dit is bekend terrein voor constructeurs en de gemeentelijke bouwtoezicht waardoor een bouwaanvraag veel voorspoediger zal verlopen.

Gemeenten en bouwaanvragen

Strobouw wordt in het algemeen door gemeenten met open armen ontvangen. Voor ‘duurzaam bouwen’ zijn tal van stimuleringsmaatregelen getroffen waaronder subsidies. Tot nu toe zijn vrijwel alle bouwaanvragen voor strobouw projecten gehonoreerd. Dit betekent echter niet dat zomaar ieder bouwaanvraag voor Strobouw wordt gegund. Het is van groot belang dat een bouwaanvraag goed wordt voorbereid.
In Nederland bevindt het bouwen met strobalen zich nog in een begin fase. Hoewel de huidige sterke opkomst van strobouw van zeer recente datum is, is de techniek van bouwen met strobalen al op een stevige basis gegrond. Hierbij heeft het internet, door een snelle uitwisseling van ervaringen een onmisbare rol gespeeld.

Indien voldoende aandacht aan de technische aspecten is besteed bij de bouwaanvraag voor een strobouw project dan verloopt deze meestal zonder al te grote problemen. Het is essentieel om tijdens het gehele proces van de bouwaanvraag te blijven beseffen dat een bouwtoezichtambtenaar in principe wil helpen om er voor te zorgen dat je huis een goed huis wordt met een lange levensduur. Als je aan kunt tonen dat daar goed over is nagedacht en dat je je goed hebt voorbereid dan verloopt het overleg vruchtbaar en voorspoedig. Het loont, ongeacht het aantal boeken dat je gelezen hebt, om een ervaren strobouwer te raadplegen om op zijn minst je plannen door te praten, hoe eerder, hoe beter.